Τι ψηφίζει η Βουλή για κατασχέσεις και κούρεμα καταθέσεων – Τι αλλάζει με τα προαπαιτούμενα

Την Τετάρτη, αναμένεται η Βουλή με τις ψήφους των κομμάτων της αντιπολίτευσης να εγκρίνει και το δεύτερο νομοσχέδιο με τις προαπαιτούμενες δράσεις για να κλείσει το δεύτερο Μνημόνιο και να ανοίξει επισήμως ο δρόμος να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για το νέο δάνειο των 86 δισ. ευρώ και
το 3ο Μνημόνιο.
Το γεγονός ότι αφαιρέθηκαν -λόγω αντιδράσεων- οι ρυθμίσεις για τη φορολόγηση των αγροτών και τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις που θα ψηφιστούν στα θερινά -και καλύτερα ελεγχόμενα τμήματα- τον Αύγουστο δεν αναιρεί τη σοβαρότητα των ρυθμίσεων που αφορούν κυρίως στην αναθεώρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας για τη διάσωση των τραπεζών.
Σύμφωνα με τη συνοδευτική επιστολή, που υπογράφει ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης, Σπύρος Σαγιάς, το νομοσχέδιο πρέπει να έχει ψηφιστεί έως τις 22 Ιουλίου.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει:
τις αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που είχαν συνταχθεί από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή με πρόεδρο τον αρεοπαγίτη Ιωάννη Χαμηλοθώρη και είχαν προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των Δικηγορικών Συλλόγων.
την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας που προστατεύει τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, αλλά και προβλέπει την εξυγίανση τυχόν προβληματικών τραπεζών με ίδια μέσα (το λεγόμενο bail in).
Στην εισηγητική έκθεση γίνεται ειδική αναφορά στις αλλαγές που έρχονται στο καθεστώς των πλειστηριασμών, καθώς αναφέρεται: «Η κυβέρνηση θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή πριν την ισχύ του νέου κώδικα το σύνολο των ρυθμίσεων για τα καθυστερούμενα δάνεια, μεταξύ των οποίων και τις ρυθμίσεις για την προστασία της πρώτης ή της μοναδικής κατοικίας από πλειστηριασμούς για οφειλές προς τις τράπεζες. Εν τω μεταξύ, μέχρι να έρθουν οι διατάξεις αυτές προς ψήφιση, η κυβέρνηση σε συνεργασία με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών θα παράσχει de facto προστασία στους πολίτες οι οποίοι θα υπάγονται στις διατάξεις αυτές».
Οι αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας είχαν προκαλέσει το Νοέμβριο του 2014 τις έντονες αντιδράσεις των δικηγόρων, που είχαν απορρίψει σε ποσοστό 93% τις σχετικές διατάξεις, καθώς το περιεχόμενό τους παραβίαζε ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, αλλά και τις αρχές της δίκαιης δίκης.
Όπως σημείωναν τότε σε ανακοίνωσή τους οι δικηγόροι, το σχέδιο της επιτροπής Χαμηλοθώρη «περιέχει, μεταξύ άλλων, διατάξεις για την αναγκαστική εκτέλεση, που φαλκιδεύουν τα δικαιώματα των οφειλετών των τραπεζών, ιδίως σε ζητήματα πλειστηριασμών ακινήτων, ενισχύουν δε τα προνόμια των τραπεζών και περιορίζουν τα εν γένει δικαιώματα εργαζομένων, δημοσίων υπαλλήλων, ασφαλιστικών οργανισμών, υπέρ των προνομίων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων».
Η οδηγία για τις τράπεζες
Μια πολύ σημαντική οδηγία για τις τράπεζες και κυρίως για τις καταθέσεις εταιρειών και ιδιωτών, ψηφίζεται αύριο από τη Βουλή. Πρόκειται για την κοινοτική οδηγία Bank Recovery and Resolution Directive, γνωστή ως BRRD η οποία έχει ήδη τεθεί σε ισχύ σε όλα τα κράτη μέλη από την 1η Ιανουαρίου 2015 και προβλέπει τη στήριξη και εξυγίανση των τραπεζών μέσω της διαδικασίας εκκαθάρισης (resolution).
Ουσιαστικά ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή του bail in και φυσικά του bail out. Στην πρώτη περίπτωση προβλέπεται η στήριξη της τράπεζας μέσω της εμπλοκής των μετόχων και ομολογιούχων και όχι των φορολογουμένων. Το κόστος φεύγει από τον φορολογούμενο και μεταφέρεται στους μετόχους αρχικά, στους ομολογιούχους στη συνέχεια και ως τελευταία περίπτωση στους καταθέτες.
Βάσει της κοινοτικής οδηγίας όλες οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ είναι πλήρως εγγυημένες και προστατευμένες και δεν μπορούν να υποστούν κούρεμα (haircut). Επί της ουσίας, εάν υπάρξει κίνδυνος θα αφορά καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ.
Τι περιλαμβάνει αναλυτικά
Αφού πρώτα υπολογιστούν οι ανάγκες κάθε τράπεζας, γίνουν και stress test και υπολογιστούν τα κεφάλαια, η ανακεφαλαιοποίηση έχει τα παρακάτω στάδια:
Αν μια τράπεζα χρειαστεί διάσωση οι αρχές αρχικά θα πρέπει να απευθυνθούν στους μετόχους των τραπεζών. Βασικός μέτοχος των ελληνικών τραπεζών είναι το ελληνικό δημόσιο. Εδώ σημαντικό ρόλο θα παίξουν τα χρήματα που θα δοθούν από το νέο πακέτο μέσω του ESM. Μέχρι στιγμής δεν έχει διευκρινιστεί ποιο θα είναι αυτό το ποσό και πρέπει να γίνουν τα stress tests ώστε να φανεί αν θα χρειαστούν από 10 έως 25 δισ. ευρώ. Αν τα κεφάλαια αυτά επαρκούν τότε η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης σταματά με τα χρήματα του ESM.
Αν δεν επαρκούν, τότε σειρά παίρνουν οι ομολογιούχοι.
Κατόπιν, αν πάλι δεν συμπληρωθούν τα αναγκαία κεφάλαια από μετόχους και ομολογιούχους τότε το τρίτο στάδιο προβλέπει συμμετοχή των καταθετών στην ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού ιδρύματος. Η οδηγία BRRD προβλέπει πως οι καταθέσεις των φυσικών προσώπων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που υπερβαίνουν τις 100. 000 ευρώ θα μπορούν να τύχουν προνομιακής μεταχείρισης, υπό την έννοια ότι δεν θα κουρευτούν πριν υποστούν τη ζημία, άλλοι μη εξασφαλισμένοι πιστωτές.
Εφόσον οι μέτοχοι και ομολογιούχοι «κουρευτούν» τότε θα εξετασθεί και η απομείωση των καταθέσεων άνω των 100.000. Οι λογαριασμοί που έχουν καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ ανήκουν σε ποσοστό 95% σε εταιρείες και όχι φυσικά πρόσωπα και αν υποστούν «κούρεμα» θα πρόκειται για ισχυρό πλήγμα όσον αφορά το επιχειρείν στην Ελλάδα.
Με βάση επίσης την Κοινοτική Οδηγία προστατεύονται οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ.

Makeleio.gr