Της Βασιλικής Σιούτη
Να προλάβουν τον χρόνο επιθυμούν στο Μέγαρο Μαξίμου, καθώς για το αμέσως επόμενο διάστημα
προβλέπονται μόνο φόροι και δύσκολα μέτρα. Αντιθέτως, σε λίγο καιρό, ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του, πιστεύουν ότι θα έχουν κάποια θετική εξέλιξη για το θέμα του χρέους, καθώς και κάποιο έργο να παρουσιάσουν. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν τροχοπέδη την ύπαρξη κρίσιμου αριθμού βουλευτών που διαφωνούν με την κυβέρνηση και παρά την αντίθεση των δανειστών, πιστεύουν ότι το πρόβλημα αυτό δεν λύνεται με άλλον τρόπο πλην των εκλογών.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πάει σε εκλογές πριν την εφαρμογή των νέων μέτρων» παραδέχεται υπουργός της κυβέρνησης , μιλώντας στα ΕΠΙΚΑΙΡΑ. Είναι κοινό μυστικό άλλωστε ότι πολλοί συνεργάτες του πρωθυπουργού έχουν επισημάνει ότι οι εκλογές πρέπει να γίνουν και πριν αρχίσει η είσπραξη των φόρων, που ξεκινά από τον Οκτώβριο, καθώς οι φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει στο θέμα της δυσβάσταχτης φορολόγησης, η οποία έπαιξε κρίσιμο ρόλο στη φθορά της προηγούμενης κυβέρνησης.
Βασικά, δύο είναι τα πράγματα που πρέπει κυρίως να προλάβουν και συνηγορούν υπέρ των άμεσων εκλογών: αφενός τα νέα μέτρα και τους φόρους, αφετέρου να στερήσουν από την Αριστερή Πλατφόρμα και τους διαφωνούντες με το τρίτο μνημόνιο , να προετοιμαστούν για την αυτόνομη εκλογική τους κάθοδο (η οποία ωστόσο έχει αποφασιστεί).
«Είναι βέβαιο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα απολέσει κάποιους αριστερούς ψηφοφόρους, αλλά θα τους υπερκαλύψει με ψηφοφόρους από το κέντρο» αναφέρει ο ίδιος υπουργός. Εκτιμά ότι η Αριστερή Πλατφόρμα και οι συνεργαζόμενοι μαζί της που θα κατεβούν στις εκλογές, δεν θα καταφέρουν να πετύχουν κάτι παραπάνω από 5%. «Η πρόταση εξόδου δεν είναι δυνατή αυτή τη στιγμή. Ας ανοίξει η συζήτηση, ας προετοιμαστούμε, αλλά τώρα είναι ανέφικτη αυτή η πρόταση» υποστηρίζει.
Για τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ είναι εξαιρετικά αισιόδοξος, όπως άλλωστε και το πρωθυπουργικό επιτελείο, και δηλώνει βέβαιος ότι θα αυξήσει τις δυνάμεις του από τις τελευταίες πρόσφατες εκλογές. «Ίσως 37% με 38% , δεν αποκλείω καθόλου την αυτοδυναμία, αντιθέτως την θεωρώ πολύ πιθανή» λέει.
Βέβαια σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας υπάρχει ένα ρίσκο σχετικά με τις συνεργασίες που θα χρειαστούν για να κυβερνήσουν, ειδικά αν οι ΑΝΕΛ δεν καταφέρουν να μπουν στη Βουλή, κάτι που οι ίδιοι φοβούνται και για αυτό η ιδέα των εκλογών δεν τους ενθουσιάζει. Αλλά σε αυτή την περίπτωση εξετάζονται ήδη και άλλα σενάρια, ενώ υπάρχουν και διάφορες προτάσεις.
Στο Μαξίμου γνωρίζουν ότι έχουν να περάσουν ένα μεγάλο αριθμό μνημονιακών νόμων από εδώ και πέρα και για αυτό θα πρέπει η Κοινοβουλευτική Ομάδα «να είναι στο σύνολό της συνεργάσιμη με την κυβέρνηση», όπως λένε, και το ίδιο ισχύει «και για την πρόεδρο της Βουλής».
Άλλωστε ο ίδιος ο πρωθυπουργός μίλησε για «θεσμική δυσαρμονία» στην οποία επιθυμεί να βάλει ένα τέλος το συντομότερο δυνατό. Άρα η αλλαγή της σύνθεσης της Κ.Ο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και της προέδρου της Βουλής, που θεωρούν ότι τους βάζει εμπόδια και τους δυσκολεύει ακόμα περισσότερο σε μία ήδη δύσκολη κατάσταση , είναι για αυτούς πρώτη προτεραιότητα.
Η δεύτερη προτεραιότητα είναι η αλλαγή του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ που μέχρι τώρα δεν έχει συναινέσει στην έγκριση του μνημονίου. Πρώτα οι εκλογές ή πρώτα το συνέδριο; Το πρώτο μοιάζει να είναι πιο βολικό, καθώς η φυγή αριστερών ψηφοφόρων και η αναπλήρωσή τους από κεντρώους, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά και αρκετοί από τους συνεργάτες του πρωθυπουργού, θα αλλάξει εκ των πραγμάτων τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης εκ των πραγμάτων τίθεται και το ερώτημα: ποιος τελικά θα κάνει το νέο κόμμα στον ΣΥΡΙΖΑ; Η μειοψηφία που επιμένει στο παλιό πρόγραμμα; ή η προεδρική πλειοψηφία που θέλει ένα κόμμα με άλλα χαρακτηριστικά;
Αρκετοί στην κυβέρνηση ισχυρίζονται ότι η βίαιη πρόσκρουση του Αλέξη Τσίπρα στην πραγματικότητα τον άλλαξε και τον ωρίμασε. Θεωρούν ότι έχει μπροστά του την πρόκληση -όπως λένε- να φτιάξει ένα σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό ευρωπαϊκό κόμμα.
Στην ερώτηση: τότε ποια θα είναι η διαφορά του με τους προηγούμενους, τώρα που κι εκείνος έφερε μνημόνιο; άλλος υπουργός της κυβέρνησης (που δεν είναι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ) απαντά: «Είναι πιο φρέσκος, πιο άφθαρτος και έχει το ηθικό πλεονέκτημα. Τα περιθώρια, όπως φάνηκε, είναι πολύ στενά. Το «σοσιαλισμός από Δευτέρα» δεν υπάρχει. Ματώσαμε για να πετύχουμε έναν συμβιβασμό, για τον οποίο απαιτούσαν πρώτα τη συντριβή μας. Άλλη λύση όμως δεν υπήρχε και ο κόσμος αυτό στην πλειοψηφία του το καταλαβαίνει».
Συνεργάτες του πρωθυπουργού τονίζουν ότι «δεν μπορεί να πάει άλλο αυτή η κατάσταση» και ότι «δεν έχουν καμία διάθεση να είναι εξαρτημένοι» από τις ψήφους της Ν.Δ , του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού, από τη στιγμή που δεν τους στηρίζουν όλοι οι βουλευτές του κόμματος τους και «αυτό πρέπει να αλλάξει άμεσα».
Βουλευτές της Αριστερής Πλατφόρμας, από την άλλη, ξεκαθαρίζουν ότι δεν σκοπεύουν να στηρίξουν κανένα μνημονιακό νόμο. «Δεν μπορούμε να στηρίξουμε το νομοθετικό έργο μιας κυβέρνησης που φέρνει μνημόνια και εφαρμόζει μνημόνια. Δεν μπορούμε όμως ούτε να ρίξουμε μία κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Το δικό μας καθήκον είναι να σταματήσουμε τα μνημόνια» αναφέρει χαρακτηριστικά ένα από τα εξέχοντα στελέχη της.
Η Αριστερή Πλατφόρμα ωστόσο, μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχει πάρει τις οριστικές αποφάσεις για τις επόμενες κινήσεις της. Ούτε έτοιμο κόμμα υπάρχει ακόμα, παρά την προετοιμασία. Όλοι όμως θεωρούν δεδομένο ότι στις εκλογές, όποτε κι αν αυτές γίνουν, σύντομα ή αργότερα, δεν θα κατέβουν στον ίδιο πολιτικό φορέα με τον «κυβερνητικό» ΣΥΡΙΖΑ. Οι δυνάμεις της, σε κάθε περίπτωση, είναι συντεταγμένες και οργανωμένες και υπάρχει δίκτυο της Αριστερής Πλατφόρμας σε όλη την Ελλάδα. Πλην των οργανωμένων δυνάμεων της Πλατφόρμας όμως, που θα κινηθούν συλλογικά, υπάρχουν κι άλλες μεμονωμένες δυνάμεις που αντιδρούν μετά την ψήφιση του μνημονίου και ήδη κάποια μεσαία στελέχη και μέλη του κόμματος έχουν αρχίσει να αποχωρούν. Για την ώρα όμως, στην Κουμουνδούρου δεν ανησυχούν και λένε ότι πρόκειται για μικρό αριθμό.
Αξιόπιστες δημοσκοπήσεις τον Αύγουστο, ως γνωστόν, δεν υπάρχουν. Τις πρώτες ενδείξεις για το πώς κινείται το εκλογικό σώμα μετά την ψήφιση του τρίτου μνημονίου θα τις έχουμε τον Σεπτέμβριο. Για την ώρα όμως, φαίνεται να υπάρχουν τρεις τάσεις μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη αποδέχεται τον συμβιβασμό και το μνημόνιο ως αναγκαίο κακό και αναπόφευκτο. Θεωρεί ότι ο Τσίπρας προσπάθησε και ότι μπορεί να κάνει κάτι καλύτερο, έστω στα περιορισμένα αυτά πλαίσια. Επίσης του αναγνωρίζει «ηθικό πλεονέκτημα». Μία άλλη τάση δείχνει συντηρητικοποίηση και αποδοχή του μονοδρόμου του μνημονίου , γεγονός όμως που μπορεί να τους οδηγήσει στους πιο αυθεντικούς εκφραστές του και η τρίτη τάση, αυτή που δεν συμβιβάζεται με τη λογική της πολιτικής του μνημονίου ως μονόδρομο και που επιμένει στο «ΟΧΙ» και στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτούς ακριβώς τους ψηφοφόρους είναι που ελπίζει και προσδοκά να εκφράσει η Αριστερή Πλατφόρμα.
Οι ψηφοφόροι αυτοί όμως δεν ακολουθούν αποκλειστικά τον Λαφαζάνη, τον Λαπαβίτσα και τα υπόλοιπα στελέχη της Αριστερής Πλατφόρμας, καθώς εξαιρετικά δημοφιλείς στην ομάδα αυτή είναι ο Γ.Βαρουφάκης και η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Θα τα καταφέρει ο πολιτικός φορέας του Λαφαζάνη να εκφράσει τους ψηφοφόρους που θα επιμείνουν στο «Όχι» χωρίς την Κωνσταντοπούλου και τον Βαρουφάκη; Πολύ δύσκολα. Θα μπορέσει ο Λαφαζάνης να συνεργαστεί ή να πείσει και να πάρει μαζί του αυτούς τους δύο; Επίσης δύσκολο. Με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου πάντως φαίνεται να υπάρχει ένα ανοιχτό παράθυρο και τίποτα δεν αποκλείεται για την ώρα.
Είναι γεγονός ωστόσο ότι η πρόεδρος της Βουλής και ο πρώην υπουργός Οικονομικών απολαμβάνουν μία υψηλή δημοφιλία, παρά τις επιθέσεις που δέχονται, ωστόσο δεν έχουν λάβει οριστικές αποφάσεις για το πολιτικό τους μέλλον. Τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί, ακόμα και η αυτόνομη πορεία, ή και η (προσωρινή;)απόσυρση.
Η ομάδα των προεδρικών πάντως δεν δείχνει να φοβάται ιδιαίτερα κανέναν από τους τρεις, κυρίως επειδή θεωρεί σχεδόν βέβαιο ότι δεν πρόκειται να συνεννοηθούν και να ενώσουν τις δυνάμεις τους. Την ίδια στιγμή εμφανίζουν μία σιγουριά ότι «η επιρροή Λαφαζάνη είναι πολύ περιορισμένη» και ότι το μεγαλύτερο τμήμα των ψηφοφόρων του «ΟΧΙ» θα παραμείνει μαζί τους, γιατί «Δεν ήθελαν ρήξη, αλλά μία καλύτερη συμφωνία, που την έφερε ο Τσίπρας». Πιστεύουν επίσης ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία εναλλακτική πρόταση για να διαδεχθεί την κυβέρνηση Τσίπρα και ότι κανένα άλλο κόμμα δεν διαθέτει κάποιον πειστικό ηγέτη αυτή την ώρα που θα κέρδιζε τους ψηφοφόρους.
Για όλους αυτούς τους λόγους καθώς και για εκείνους που κάνουν επιτακτική την επίσπευση των εκλογών, θεωρούν ότι αυτή την στιγμή έχουν μία μοναδική ευκαιρία να διεκδικήσουν αυτοδυναμία, την οποία μπορεί να μην έχουν ξανά στο μέλλον.
Το βέβαιο είναι ότι δεν επιθυμούν να εγκαταλείψουν την εξουσία, αντιθέτως σκοπεύουν να δώσουν σκληρές μάχες σε όλα τα πεδία για να τη διατηρήσουν. Δεν ήταν λίγοι άλλωστε οι προεδρικοί που υπερθεμάτιζαν μέχρι πρότινος ότι η μόνη κόκκινη γραμμή πρέπει να είναι η διατήρηση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.