Μεταλλαγμένα κουνούπια κατά της ελονοσίας

Γενετικά μεταλλαγμένα θηλυκά κουνούπια που είναι στείρα και δεν μπορούν να αναπαραχθούν ως όπλο κατά της ελονοσίας ανέπτυξαν επιστήμονες στη Βρετανία.

Οι ερευνητές, μεταξύ των οποίων και δύο Έλληνες, οι Δημήτρης Κατσάνος και Κύρος Κύρου, πιστεύουν ότι τα μεταλλαγμένα κουνούπια θα μπορέσουν να περιορίσουν τη διάδοση της ελονοσίας σε περιοχές του πλανήτη όπου η νόσος θερίζει.

—Τα στοιχεία για την ελονοσία
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) η ελονοσία απειλεί περίπου 3,2 δισεκατομμύρια ανθρώπους, δηλαδή τον μισό πληθυσμό της Γης.
Το 2015 εκτιμάται ότι 214 εκατομμύρια άνθρωποι προσβλήθηκαν από ελονοσία εκ των οποίων 438.000 κατέληξαν. Το μεγαλύτερο φορτίο επωμίζεται η υποσαχάρια Αφρική όπου καταγράφονται το 89% των περιπτώσεων και το 91% των θανάτων.
Από τα 3.400 διαφορετικά είδη κουνουπιών στον πλανήτη τα 800 είναι ενδημικά της «Μαύρης Ηπείρου»
—Τα μεταλλαγμένα κουνούπια
Την ελονοσία διαδίδουν τα κουνούπια που είναι φορείς του παράσιτου.
Οι ερευνητές του Τμήματος Επιστημών της Ζωής του Imperial College του Λονδίνου, με επικεφαλής τους βιολόγους Τόνι Νόλαν και Αντρέα Κρισάντι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιοτεχνολογίας «Nature Biotechnology», τροποποίησαν για πρώτη φορά το κουνούπι του είδους «Anopheles gambiae», το οποίο ενδημεί στην υποσαχάρια Αφρική.
Τα μεταλλαγμένα κουνούπια συνεχίζουν να μολύνουν τους ανθρώπους με το παράσιτο της ελονοσίας. Όμως τα πειράματα σε κλωβούς έδειξαν ότι όταν αυτά τα στείρα κουνούπια διασταυρωθούν με κανονικά κουνούπια, μεταφέρουν στους «απογόνους» τους σε ποσοστό άνω του 90% τα γονίδια της στειρότητας με αποτέλεσμα τη σταδιακή μείωση των πληθυσμών και κατά συνέπεια των φορέων μετάδοσης της νόσου.
Απώτερος στόχος είναι η εξαφάνιση των κουνουπιών στην περιοχή όπου η νόσος παρουσιάζει έξαρση.
Για να συμβεί αυτό απαιτούνται περαιτέρω πειράματα με χρονικό ορίζοντα για την εφαρμογή του προγράμματος τα δέκα χρόνια.
Μένει να διακριβωθεί κατά πόσο τα κουνούπια θα αναπτύξουν αντίσταση στη γενετική τροποποίησή τους, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο το παράσιτο της ελονοσίας να αναζητήσει ένα άλλο έντομο-ξενιστή για να μεταδοθεί.
Απαντώντας, τέλος, στις ενστάσεις σχετικά με την πιθανή ανατροπή της οικολογικής ισορροπίας από την εξολόθρευση των κουνουπιών, ο Νόλαν τόνισε ότι δεν θα εξαλειφθούν όλα τα κουνούπια, αλλά μόνο αυτά που μεταφέρουν την ελονοσία.


econews