57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: «Ο σπορέας»

Μια από τις ανακαλύψεις του διαγωνιστικού τμήματος του φεστιβάλ εγείρει ερωτήματα γύρω από την ηθική σου.

Ένα από τα ωραία των κινηματογραφικών φεστιβάλ είναι η ανακάλυψη νέων ταινιών για τις οποίες δε γνώριζες απολύτως τίποτα πριν. Για παράδειγμα οι ταινίες που έχουν παιχτεί ήδη στα μεγάλα φεστιβάλ και τις βλέπουμε στην πορεία, δεν κρύβουν το στοιχείο της έκπληξης. Ακόμη και όταν κάποιο φιλμ έχει διχάσει, ξέρουμε πάνω-κάτω τι να περιμένουμε. Είναι λοιπόν ευτυχές να έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε μια ταινία όπως το ιαπωνικό «Ο σπορέας» του Γιόσουκε Τακέουτσι.
Πρόκειται για μια ταινία που εξερευνά σημαντικά ηθικά ζητήματα, παρουσιάζοντας μια απλή ιστορία, η οποία συγκινεί, σοκάρει και σε βάζει σε σκέψεις. Ο Μιτσούο είναι ένας άνδρας που έχει μόλις βγει από μια ψυχιατρική κλινική και επισκέπτεται τον αδερφό του, Γιούτα, και τις ανιψιές του, την Τσίε και την Ιτσούκο, η οποία έχει διανοητική στέρηση. Η χαρά της επίσκεψης δεν αργεί να μετατραπεί σε ψυχρό σοκ μετά από ένα τραγικό γεγονός και κάπως έτσι θα ξεκινήσει ένα παιχνίδι ευθυνών, με ένα μυστικό να φέρνει στην επιφάνεια άλλα σημαντικότερα προβλήματα ανάμεσα στις σχέσεις της οικογένειας.
Αν συγκρίναμε τον «Σπορέα» με κάποια πρόσφατη ταινία, αυτή θα ήταν το δανικό «Το κυνήγι» με τον Μαντς Μίκελσεν. Είναι παρόμοιος ο τρόπος που οι δύο ταινίες φέρνουν στην επιφάνεια θέματα ταμπού και θέτουν καίρια ερωτήματα γύρω από την ηθική, με όποιες διαφορές να εντοπίζονται στη μέθοδο. Καθώς μιλάμε για ένα ιαπωνικό φιλμ, δεν είναι τόσο ωμό όσο θα μπορούσε και δεν ενδιαφέρεται για κάτι τέτοιο, μιας και στηρίζεται περισσότερο στην πνευματικότητα, αφήνοντας διάχυτες χαραμάδες ελπίδας και συμφιλίωσης να κάνουν την εμφάνισή τους. Η διαχείριση του κεντρικού τραγικού γεγονότος γίνεται με άψογο σκηνοθετικά τρόπο, κάνοντάς σε να ανατριχιάσεις χωρίς να δεις τίποτα και από εκείνο το σημείο και έπειτα η ταινία εξελίσσεται σε ένα δυνατό ψυχολογικό θρίλερ, μέχρι περίπου και τα 90 λεπτά της. Από εκεί και πέρα το φιλμ παύει να είναι τόσο σφιχτό και χάνει το επίκεντρό του και ό,τι συμβαίνει μοιάζει να έχει απολέσει τη δύναμή του και να επαναλαμβάνεται.

Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι η ταινία του Τακέουτσι παύει να έχει και ενδιαφέρον. Μιας και τα περισσότερα ιαπωνικά φιλμ φημίζονται για τον τρόπο που απλώνουν την ιστορία στο χρόνο και δίνουν στον θεατή την ευκαιρία να σκεφτεί χωρίς να του επιβληθεί κάποια συγκεκριμένη ιδέα, δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε τον Τακέουτσι επειδή ακολουθεί την παράδοση της χώρας του. Η ταινία είναι αργή και ξεχωρίζει για την «ιαπωνικότητά» της σε ζητήματα συμβολισμών και ρυθμού. Το τελευταίο μισάωρο είναι λίγο πιο χαλαρό απ’ ό,τι χρειαζόταν, χαρήκαμε ωστόσο που ανακαλύψαμε μια τέτοια δημιουργία που δύσκολα θα μας γινόταν διαθέσιμη διαφορετικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / ymoschos@clickatlife.gr