Anemoni: Ασπιρίνη: Οφέλη και παρενέργειες της προληπτικής λήψης σε υγιείς ανθρώπους

Η καθημερινή λήψη ασπιρίνης από υγιείς ανθρώπους για προληπτικούς λόγους είναι «δίκοπο
μαχαίρι», καθώς από τη μία μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο για έμφραγμα ή ισχαιμικό εγκεφαλικό και από την άλλη αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής εσωτερικής αιμορραγίας στον εγκέφαλο (αιμορραγικό εγκεφαλικό), στο στομάχι ή στα έντερα, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό American Medical Association (JAMA).
Δεν είναι λίγοι αυτοί που λαμβάνουν καθημερινά ασπιρίνη για να αποτρέψουν μια καρδιακή προσβολή ή ένα ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά για μερικούς ανθρώπους, οι παρενέργειες αντισταθμίζουν τα οφέλη.

Η ασπιρίνη είναι ένας αντιαιμοπεταλιακός παράγοντας. Τα αιμοπετάλια είναι θραύσματα κυττάρων που συγκολλούνται για να σχηματίσουν θρόμβους όταν ενεργοποιούνται. Τα ενεργοποιημένα αιμοπετάλια είναι σημαντικά για τον σχηματισμό θρόμβων αίματος μετά από τραυματισμό. Η ασπιρίνη επίσης αποκλείει την κυκλοοξυγονάση. Αυτό το ένζυμο μειώνει την ικανότητα του σώματος να παράγει χημικά που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή. Μια τελευταία μελέτη έχει δείξει ακόμα ότι η ασπιρίνη αυξάνει την αυτοφαγία, κάτι που μπορεί να αποτοξινώνει τα κύτταρα.
Όμως, η ασπιρίνη αυξάνει επίσης τον κίνδυνο αιμορραγίας. Αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στην αιμορραγία ελκών στο γαστρεντερικό σύστημα ή ακόμα και αιμορραγικών εγκεφαλικών επεισοδίων. Ως αποτέλεσμα, οι ειδικοί έχουν περιορισμένη καθημερινή χρήση ασπιρίνης (συνήθως 81 mg) σε άτομα που έχουν ήδη υποστεί καρδιακή προσβολή ή ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο ή σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης τέτοιου γεγονότος.

Δεν προσφέρει σημαντικά οφέλη στους υγιείς

Ερευνητές του King’s College London με επικεφαλής τον Sean Zheng αξιολόγησαν στοιχεία από 13 κλινικές μελέτες που συνέκριναν τις επιπτώσεις της λήψης ασπιρίνης (καθημερινής δοσολογίας 50-500 mg) σε σχέση είτε με μια αδρανή ουσία είτε με καμία θεραπεία σε 164.225 ανθρώπους ηλικίας 53-74 ετών χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακού προβλήματος.
Η μετα-ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τακτική λήψη ασπιρίνης μειώνει, κατά μέσο όρο, 15% την πιθανότητα καρδιακού εμφράγματος και κατά 19% την πιθανότητα ισχαιμικού εγκεφαλικού, αλλά αυξάνει κατά 43% τον κίνδυνο σοβαρού αιμορραγικού επεισοδίου. Ο κίνδυνος αιμορραγίας είναι ακόμη μεγαλύτερος στους ηλικιωμένους σε σχέση με τους νεότερους ανθρώπους.
Από τα 10.000 υγιή άτομα, περίπου 61 θα υποφέρουν από καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο χωρίς καθημερινή χρήση ασπιρίνης ετησίως. Η νέα έρευνα υποδηλώνει ότι 57 θα υποφέρουν από τα ίδια προβλήματα εάν πάρουν ασπιρίνη. Μόνο 4 άτομα λιγότερα στα 10.000 έχουν όφελος αλλά αυτό εξακολουθεί να έχει σημασία. Το μειονέκτημα είναι η αύξηση των μεγάλων αιμορραγικών επεισοδίων, συμπεριλαμβανομένης της αιμορραγίας στο κρανίο και στον εγκέφαλο ή μεγάλες αιμορραγίες στο στομάχι και στο έντερο.
Από τα 10.000 υγιή άτομα, περίπου 16 υποφέρουν από ένα δυσμενές αιμορραγικό γεγονός ετησίως. Αυτός ο αριθμός αυξάνεται σε 23 όταν εξετάζεται η χρήση ασπιρίνης. Έτσι, το γενικό συμπέρασμα είναι ότι, συγκρίνοντας τις παρενέργειες με τα οφέλη, η ασπιρίνη μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη εάν ένα άτομο είναι υγιές και δεν διατρέχει υψηλό κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή ισχαιμικού εγκεφαλικού.
«Η μελέτη δείχνει ότι υπάρχουν ακόμη ανεπαρκή στοιχεία για να επιτρέψουν να συστήσει κάποιος την τακτική χρήση ασπιρίνης για την πρόληψη των εμφραγμάτων, των εγκεφαλικών και των καρδιαγγειακών θανάτων σε ανθρώπους χωρίς καρδιαγγειακή νόσο. Η χρήση της ασπιρίνης απαιτεί συζήτηση του ασθενούς με τον γιατρό, επειδή τα όποια μικρά δυνητικά καρδιαγγειακά οφέλη υπεραντισταθμίζονται από τον πραγματικό κίνδυνο σοβαρής αιμορραγίας» δήλωσε ο Zheng.
«Εγείρεται το σοβαρό ερώτημα κατά πόσο οι άνθρωποι που δεν είχαν προηγουμένως πάθει έμφραγμα ή εγκεφαλικό πρέπει να παίρνουν ασπιρίνη προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο για μελλοντικά καρδιαγγειακά επεισόδια. Κατά την άποψή μου δεν δικαιολογείται χρήση ρουτίνας της ασπιρίνης σε υγιείς ανθρώπους» πρόσθεσε ο Zheng.