Αρτηριακή πίεση: Παντζάρια, το αντίδοτο του αλατιού

Η προσθήκη μικρών ποσοτήτων παντζαριών ή νιτρικών αλάτων στα αλμυρά τρόφιμα μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της υψηλής αρτηριακής πίεσης, σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε σε τρωκτικά και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Hypertension.
Τα ευρήματα στα ζώα δεν ισχύουν πάντα στον άνθρωπο, αλλά οι ερευνητές της μελέτης ελπίζουν σ’ αυτή την περίπτωση ότι υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί η επιδημία της υπέρτασης λόγω υψηλής κατανάλωσης αλατιού.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν το διπλάσιο από το συνιστώμενο επίπεδο αλατιού, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η υψηλή κατανάλωση νατρίου (αποτελεί μέρος του αλατιού και είναι αυτό το στοιχείο που ανεβάζει την πίεση) καθώς και η ανεπαρκής ποσότητα καλίου μπορεί να συμβάλει στην υψηλή αρτηριακή πίεση και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων και ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Οι ειδικοί εδώ και πολύ καιρό ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να τρώνε λιγότερο αλάτι και περισσότερα φρούτα και λαχανικά πλούσια σε κάλιο – το κάλιο μειώνει την επίδραση του νατρίου.
«Έχουμε ενημερωτικές εκστρατείες εδώ και χρόνια αλλά οι άνθρωποι δεν καταναλώνουν περισσότερο κάλιο και η πρόσληψη αλατιού στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί από τους υπερτασικούς ανθρώπους», δήλωσε ο Theodore Kurtz, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και καθηγητής εργαστηριακής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Σαν Φρανσίσκο. Και προσθέτει: «Πρέπει να βρούμε νέους τρόπους πρόληψης της υπέρτασης που προκαλείται από το αλάτι».
Για τη μελέτη, αρουραίοι ευαίσθητοι στην επίδραση του αλατιού κατανάλωναν αλάτι και συγχρόνως μικρές ποσότητες χυμού παντζαριών ή νιτρικών αλάτων που βρίσκονται σε ρίζες και φυλλώδη λαχανικά όπως είναι το σπανάκι, το μαρούλι και το σέλινο.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τόσο ο χυμός παντζαριού όσο και τα νιτρικά άλατα ήταν πάνω από 100 φορές πιο ισχυρά από το κάλιο στην προστασία των αρουραίων από την αύξηση της αρτηριακής πίεσης που προκαλείται από το νάτριο.
Εάν τα αποτελέσματα ισχύουν και στους ανθρώπους, ίσως πρόκειται για μια μέθοδο μείωσης της υψηλής πίεσης που προκαλείται από το αλάτι, προσθέτοντας ένα συμπύκνωμα νιτρικού άλατος σε ορισμένα αλμυρά τρόφιμα, ανέφερε ο Kurtz.
Οι ερευνητές προτείνουν οι κατασκευαστές προϊόντων που περιέχουν πολύ αλάτι όπως π.χ. σάλτσες θα μπορούσαν να προσθέσουν μια μικρή ποσότητα ενός εκχυλίσματος λαχανικού πλούσιου σε νιτρικά άλατα ως μέσο προστασίας  από την υπέρταση που προκαλείται από το νάτριο χωρίς να χρειάζεται να μειωθεί το αλάτι στο προϊόν ή να αλλάξει η γεύση του.

Το μονοξείδιο του αζώτου

Η γνώση του τρόπου με τον οποίο τα νιτρικά άλατα επηρεάζουν την υγεία επιταχύνθηκε σε μεγάλο βαθμό μετά το 1998, όταν το βραβείο Νόμπελ απονεμήθηκε για την ανακάλυψη ότι το μονοξείδιο του αζώτου, ένα σηματοδοτικό μόριο που παράγεται από το ενδοθήλιο των αρτηριών, μειώνει την αρτηριακή πίεση. Εκείνη τη χρονία τρεις επιστήμονες ο Ρόμπερτ Φέρτσγκοτ, o Λούις Ιγκνάρο και ο Φεριντ Μουράντ [Robert F. Furchgott, Louis J. Ignarro and Ferid Murad] μοιράστηκαν το Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας για τη συνεισφορά τους στην κατανόηση του ρόλου που παίζει το μονοξείδιο του αζώτου στην υγεία των αρτηριών και της καρδιάς.
Το μονοξείδιο του αζώτου ελευθερώνεται από το ενδοθήλιο και διαχέεται γρήγορα μέσα στο αρτηριακό τοίχωμα. Ως αντίδραση, ο μυϊκός ιστός χαλαρώνει, τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται και η πίεση του αίματος ελαττώνεται. Εξηγήθηκε επίσης γιατί η νιτρογλυκερίνη ανακουφίζει από τη στηθάγχη. Η νιτρογλυκερίνη διασπάται αργά στο σώμα αποδίδοντας μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο χαλαρώνει τις αρτηρίες και επιτρέπει μια μεγαλύτερη ροή αίματος προς την καρδιά. Σήμερα είναι γνωστό ότι τα νιτρικά άλατα της διατροφής αποτελούν πρόδρομο του μονοξειδίου του αζώτου.
«Αυτή είναι μια σημαντική μελέτη η οποία θα μπορούσε να έχει αξία στην αντιμετώπιση της επιδημίας νατρίου που συμβάλλει στην κλιμακούμενη αύξηση της καρδιαγγειακής νόσου και του εγκεφαλικού επεισοδίου παγκοσμίως», δήλωσε ο Stephen Juraschek, από το ιατρικό κέντρο Beth Israel Deaconess, στη Βοστώνη. Ο Juraschek, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε ότι τα ευρήματα περιορίζονται από τη βραχυπρόθεσμη φύση της μελέτης και πρέπει να γίνουν με κλινικές δοκιμές στον άνθρωπο.
Ο Juraschek πρόσθεσε ότι τα οφέλη από τα  διαιτητικά συμπληρώματα νιτρικών αλάτων, πιθανότατα δεν θα αποτυπώσουν ποτέ όλα τα οφέλη μιας διατροφής πλούσιας σε φρούτα και λαχανικά, όπως η μεσογειακή διατροφή ή η δίαιτα DASH. Και οι δύο δίαιτες ξεχώρισαν στις πρόσφατες οδηγίες από το AHA (Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία) και το American College of Cardiology για την πρόληψη καρδιακών παθήσεων και των ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων.

www.healthyliving.gr