Τρώτε ψάρια, κάνουν καλό στην καρδιά
Οι
γιατροί που προσπάθησαν να θεραπεύσουν με εγχύσεις βλαστικών κυττάρων
τις καρδιές ανθρώπων που είχαν πάθει έμφραγμα, δεν τα πήγαν και πολύ
καλά μέχρι τώρα. Ωστόσο, μια νέα έρευνα δείχνει πως στη φύση η
αναγέννηση της καρδιάς γίνεται με εντελώς διαφορετικό τρόπο, ο
οποίος
δεν εξαρτάται από τα βλαστικά κύτταρα.Το εύρημα αυτό μπορεί να εξηγεί την έλλειψη κλινικής επιτυχίας με τα βλαστοκύτταρα και ίσως να ανοίγει τον δρόμο για νέες θεραπείες, γράφει η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς».
Ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να αναγεννήσει το ήπαρ του, αλλά όχι να αντικαταστήσει τα άκρα του ή άλλα όργανα. Τα ψάρια και τα αμφίβια όμως μπορούν να βγάλουν νέα πτερύγια ή άκρα. Ειδικά το ψάρι-ζέβρα που χρησιμοποιείται εκτενώς για τα εργαστηριακά πειράματα, μπορεί να αναγεννήσει την καρδιά του μετά τη χειρουργική αφαίρεση του κατώτερου τμήματός της και μολονότι στην αρχή κινείται λίγο αργά, έπειτα από ένα μήνα η καρδιά του είναι και πάλι ακέραια.
Η ανθρώπινη καρδιά έχει πολύ περιορισμένη ικανότητα να δημιουργεί νέα κύτταρα του καρδιακού μυός: καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής μας, αντικαθίσταται μόνο 50% από αυτά, ενώ αυτή η ικανότητα δεν επιταχύνεται ως αντίδραση σε ένα έμφραγμα.
Αντιθέτως, τα καρδιακά κύτταρα που υφίστανται βλάβες εξαιτίας του, αντικαθίστανται από ουλώδη ιστό ο οποίος δεν συσπάται.
Οι ερευνητές υπέθεταν ότι η κατάσταση είναι διαφορετική στα ψάρια-ζέβρα χάρη στα βλαστικά κύτταρα, τα οποία θα μπορούσαν _ όπως νόμιζαν _ να αναγεννούν περισσότερα καρδιακά κύτταρα έπειτα από μια βλάβη. Μια μελέτη του δρος Κένεθ Ντ. Πος και των συνεργατών του από το Πανεπιστήμιο Ντιουκ, η οποία δημοσιεύθηκε το 2006, παρείχε κάποιες ενδείξεις ότι αυτό θα μπορούσε να συμβαίνει. Τα βλαστικά κύτταρα είναι γενικώς τα αρχέγονα κύτταρα, από τα οποία προέρχονται όλα τα ώριμα, λειτουργικά κύτταρα του σώματος.
Οι μελέτες
Ωστόσο, δύο νέες μελέτες που δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα στην επιθεώρηση «Nature» καταρρίπτουν τη θεωρία των βλαστικών κυττάρων, καθώς δείχνουν πως η πηγή της αναγέννησης της καρδιάς των ψαριών-ζέβρα είναι τα ώριμα κύτταρα του καρδιακού μυός.
Τη μία από τις μελέτες υπογράφει ο δρ Πος, ο οποίος έτσι καταρρίπτει το προηγούμενο εύρημά του. Η άλλη μελέτη αποκλείει τα βλαστικά κύτταρα ως πηγή της καρδιακής ανάπλασης, αποδεικνύοντας ότι στην καλύτερη περίπτωση παίζουν ελάχιστο ρόλο.
Τη μελέτη αυτή υπογράφουν επιστήμονες από το Κέντρο Αναγεννητικής Ιατρικής της Βαρκελώνης, στην Ισπανία.
Όπως διαπιστώνουν οι δύο ερευνητικές ομάδες, οι οποίες διερεύνησαν το θέμα ανεξάρτητα η μία από την άλλη, η φύση έχει προνοήσει ώστε στα ψάρια-ζέβρα να «οπισθοδρομούν» τα ώριμα κύτταρα του καρδιακού μυός, να μεταπίπτουν σε μια κατάσταση παρόμοια με τη βλαστική και στη συνέχεια αυτά τα νέα «βλαστικά» κύτταρα να αναπτύσσονται και να πολλαπλασιάζονται, δημιουργώντας νέο καρδιακό μυ.
Το εύρημα αυτό έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την υπόθεση ότι οι ιστοί αναγεννώνται από βλαστικά κύτταρα τα οποία διαφοροποιούνται (ή ωριμάζουν) σε ενήλικα κύτταρα.
«Αν κοιτάξουμε τη μητέρα Φύση, διαπιστώνουμε ότι τα ώριμα κύτταρα δεν γίνονται πάλι εμβρυϊκά _ δηλαδή βλαστικά _ για να αναγεννηθεί ο καρδιακός μυς, αλλά απλώς "οπισθοδρομούν" λίγο», λέει ο δρ Χουάν Κάρλος Ιζπισούα Μπελμόντε από την ερευνητική ομάδα της Βαρκελώνης. «Συνεπώς κοιτάμε τι γίνεται στα ζώα ώστε να μπορέσουμε να το μιμηθούμε στους ανθρώπους».
Γιατί απέτυχαν τα βλαστοκύτταρα
Οι εγχύσεις βλαστικών κυττάρων έχουν δοκιμαστεί σε πολλούς καρδιοπαθείς που επέζησαν από έμφραγμα. Συχνά τα βλαστικά κύτταρα λαμβάνονται από τον μυελό των οστών τους και έπειτα από ειδική επεξεργασία εγχέονται εκ νέου στο σώμα τους. Ωστόσο, τα οφέλη από αυτή την παρέμβαση ήταν αξιοσημείωτα ελάχιστα.
«Πολλά από τα κυτταρικά πρωτόκολλα που δοκιμάστηκαν ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, μετρίως επιτυχημένα», έγραψε ο δρ Στέφαν Γιάνσενς από το Πανεπιστήμιο του Λουβέν στο Βέλγιο, σε πρόσφατο άρθρο του στην επιθεώρηση «Annual Review of Medicine».
Πολλοί ειδικοί συμφωνούν πως έως τώρα τα αποτελέσματα με τα βλαστοκύτταρα για την καρδιά ήταν εν πολλοίς απογοητευτικά, αλλά ευελπιστούν ότι υπό το φως των νέων ανακαλύψεων μπορούν να γίνουν βήματα προόδου.
<< Αρχική σελίδα