Anemoni: H υπέρταση της λευκής

Ως υπέρταση της λευκής μπλούζας (White Coat Hypertension) χαρακτηρίζεται το φαινόμενο ορισμένα άτομα να έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση κατά την εξέταση στο ιατρείο, ενώ εκτός ιατρείου παρουσιάζουν φυσιολογικές τιμές πίεσης.

Το γεγονός αυτό που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1980 έχει τεκμηριωθεί μέσω καταγραφής της αρτηριακής πίεσης με holter. Οι συσκευές αυτές φοριούνται επί 24ωρο και καταγράφουν την πίεση του αίματος ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, π.χ. κάθε 20 λεπτά, στο σπίτι, στο χώρο εργασίας, στον ύπνο κλπ.
Τυπικά, ως υπέρταση ή σύνδρομο λευκής μπλούζας ορίζεται η αυξημένη πίεση στο ιατρείο σε τουλάχιστον 3 επισκέψεις, ενώ εκτός ιατρείου, με 24ωρη καταγραφή της πίεσης ή απλώς με μετρήσεις στο σπίτι, η πίεση είναι φυσιολογική.
Η παραδοσιακή άποψη είναι ότι τα άτομα με υπέρταση λευκής μπλούζας δεν χρειάζονται θεραπεία. Η άνοδος της πίεσης αποδίδεται στο παροδικό στρες που δημιουργεί η ιατρική εξέταση, ιδιαίτερα όταν ο γιατρός είναι άγνωστος ή όταν κατά την επίσκεψη προκαλείται κάποιος εκνευρισμός.
Όμως οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι το φαινόμενο αυτό δεν είναι τόσο αθώο όσο θεωρούνταν παλιότερα, και ίσως κάποια από αυτά τα άτομα να χρειάζονται παρακολούθηση.

Προάγγελος υπέρτασης και συμπαθητικό νευρικό σύστημα

Η υπέρταση της άσπρης μπλούζας ίσως να αποτελεί προάγγελο «αληθινής» υπέρτασης. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2005 στο περιοδικό Archives of Internal Medicine βρήκε ότι τα άτομα με υπέρταση λευκής μπλούζα έχουν αυξημένη πιθανότητα να αναπτύξουν μόνιμη υπέρταση.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν 800 άτομα εκ των οποίων οι 128 είχαν υπέρταση λευκής μπλούζας. Κατά τη διάρκεια μιας οκταετίας, το 47% του συνόλου των εθελοντών ανέπτυξε μόνιμη υπέρταση, αλλά το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόνο 20% για όσους δεν είχαν υπέρταση της λευκής μπλούζας. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα άτομα που εμφανίζουν υπέρταση λευκής μπλούζας ενδέχεται να έχουν κακή καρδιαγγειακή πρόγνωση. Ανάλογα αποτελέσματα υπήρξαν και σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2009 και αφορούσε 1.400 άτομα τα οποία παρακολουθήθηκα για 10 χρόνια.

Το 2015, μια μελέτη που ονομάστηκε Dallas Heart Study και περιέλαβε 3.027 εθελοντές, έδειξε ότι τα άτομα με υπέρταση άσπρης μπλούζας παρουσίαζαν ελάττωση της ελαστικότητας των αρτηριών τους και επιβάρυνση της νεφρικής λειτουργίας.
Πιο πρόσφατα, το 2016, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of the American College of Cardiology μια μελέτη που αναζήτησε τις αιτίες που εμφανίζεται το φαινόμενο της άσπρης μπλούζας. Βασικός παράγοντας ίσως είναι η ευαισθησία του συμπαθητικού νευρικού συστήματος ορισμένων ανθρώπων. Γι’ αυτό πολλά από αυτά τα άτομα παρουσιάζουν μια ελαφρά ταχυκαρδία όταν αντικρίζουν τον γιατρό στο ιατρείο του.
Η μελέτη αυτή που έγινε από ερευνητές του University of California, με επικεφαλής τον Stanley Franklin περιέλαβε 653 άτομα με υπέρταση άσπρης μπλούζας και 653 με φυσιολογικές τιμές πίεσης ενώ η παρακολούθηση κράτησε, κατά μέσο όρο, 10,6 χρόνια. Δεν υπήρξε διαφορά στον αριθμό των καρδιακών συμβάντων ανάμεσα στις δυο ομάδες σε άτομα κάτω των 60 ετών. Αλλά στα άτομα άνω των 60 ετών, μεταξύ αυτών που είχαν υπέρταση λευκής μπλούζας σημειώθηκαν 18 περισσότερα καρδιακά συμβάντα. Στο συνοδευτικό άρθρο της μελέτης αναφέρθηκε ότι η μελέτη ίσως να μην ήταν αρκετά μεγάλη για να καταγράψει τον κίνδυνο σε ηλικίες κάτω των 60 ετών.
Σήμερα, το φαινόμενο δεν θεωρείται αθώο. Οι γιατροί πιστεύουν ότι τα άτομα με σύνδρομο άσπρης μπλούζας χρειάζονται παρακολούθηση, ιδιαίτερα όταν συνυπάρχουν άλλοι παράγοντες κινδύνου που προδιαθέτουν για έμφραγμα του μυοκαρδίου, όπως π.χ. ο διαβήτης, η παχυσαρκία, το κάπνισμα και η υψηλή κακή χοληστερίνη.