Μπακαλιάρος-σκορδαλιά: παράδοση στο πιάτο

Το παραδοσιακό πιάτο των εθνικών εορτών, ο μπακαλιάρος με τη σκορδαλιά, φέρνει κάθε χρόνο άρωμα… σκόρδου και ψαριού στην 25η Μαρτίου. Κι όσο κι αν αυτό δεν ακούγεται πολύ δελεαστικό από άποψη οσμής, σε γεύση και οφέλη είναι ό,τι πρέπει.

Κάθε 25η Μαρτίου στρώνουμε το τραπέζι με πρωταγωνιστές τον μπακαλιάρο και τη σκορδαλιά και είναι ίσως η μοναδική ημέρα που τρώμε σκόρδο ανενόχλητοι, αφού το πιθανότερο είναι να έχουν φάει και όλοι γύρω μας κι έτσι να μην γίνεται τελικά αντιληπτή από κανέναν η έντονη μυρωδιά του.
Πρόκειται για ένα γεύμα που πάει πάντα «πακέτο» και σπάνια θα ακούσουμε για σκέτο μπακαλιάρο ή σκέτη σκορδαλιά, αφού το ένα συμπληρώνει τόσο ταιριαστά το άλλο. Η θαλασσινή γεύση του μπακαλιάρου «δένει» με την έντονη γεύση της σκορδαλιάς και η τραγανή υφή του ψαριού, συνδυάζεται με τη μαλακή υφή πουρέ που έχει το… «ταίρι» του.
Τι οφέλη, όμως, μας επιφυλάσσει το παραδοσιακό αυτό πιάτο και με πόσες θερμίδες θα μας «φορτώσει»;

Μπακαλιάρος: νόστιμος και θρεπτικός… συνοδός
Εκτός του ότι είναι εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, αποδίδοντας 21 γραμμάρια σε 113 γραμμάρια ψαριού, ο μπακαλιάρος περιέχει πλήθος θρεπτικών συστατικών και βιταμινών, ενώ ταυτόχρονα οι θερμίδες του φτάνουν τις 96 στην ίδια ποσότητα –αν και πρέπει να σημειώσουμε ότι ανεβαίνουν με το τηγάνισμα και μπορεί να ξεπεράσουν και τις 200. Το ψάρι αυτό είναι πλούσιο σε βιταμίνη Β12, ξεπερνώντας τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη στην ίδια παραπάνω ποσότητα, ωφελώντας το νευρικό σύστημα, την παραγωγή DNA και ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ακόμη, περιέχει σελήνιο και ιώδιο που προάγουν την υγεία του θυρεοειδούς και φώσφορο που βοηθάει στην παραγωγή ενέργειας και την αναγέννηση των ιστών και των κυττάρων.
Οι βιταμίνες Β6 και Β9 προστατεύουν το καρδιαγγειακό και τη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου και προς την υγεία του καρδιαγγειακού κατευθύνεται και το κάλιο που περιέχει, το οποίο συμβάλλει στην ισορροπία της αρτηριακής πίεσης.

Το ασβέστιο και η βιταμίνη D του μπακαλιάρου κάνουν καλό στα οστά, ενώ η βιταμίνη Α ωφελεί την όραση και η Κ παίζει πρωταρχικό ρόλο στην πήξη του αίματος.
Στον μπακαλιάρο βρίσκουμε και χολίνη μια θρεπτική ουσία απαραίτητη για τη λειτουργία της καρδιάς και του εγκεφάλου, καθώς και για την επισκευή των κυτταρικών μεμβρανών και φυσικά από το τόσο γευστικό αυτό ψάρι δεν λείπουν τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βελτιώνουν τα επίπεδα χοληστερίνης, κάνουν καλό στον εγκέφαλο, το δέρμα και τα μαλλιά και μειώνουν τα τριγλυκερίδια του αίματος.
Αν και την ημέρα αυτή συνήθως τον προτιμάμε τηγανητό με κουρκούτι, καλό θα ήταν να τον δοκιμάσετε σε πιο αγνές μορφές, όπως ψητό, έτσι ώστε να μειώσετε την πρόσληψη θερμίδων και να μην καταστρέψετε σε τόσο μεγάλο βαθμό τα θρεπτικά συστατικά που με το τηγάνισμα… εξαφανίζονται σε μεγάλο ποσοστό.

Σκορδαλιά: η… μυρωδάτη πρωταγωνίστρια
Φτιάχνεται είτε με πατάτα, είτε με ψωμί, ενώ κάποιοι την προτιμούν και με καρύδια, τα οποία λόγω της περιεκτικότητάς τους σε ωμέγα-3 και πρωτεΐνη, της χαρίζουν μια πιο υγιεινή χροιά. Είτε λόγω της πατάτας, είτε λόγω του καρυδιού, είτε λόγω του ψωμιού, η σκορδαλιά περιέχει φυτικές ίνες που μας χορταίνουν πιο εύκολα και πιο πολύ, ενώ αν την προτιμάτε με τον παραδοσιακό τρόπο, με πατάτα, θα ωφεληθείτε με βιταμίνη C και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Τα υλικά, όμως, που γεμίζουν τη σκορδαλιά με οφέλη είναι το σκόρδο και το ελαιόλαδο, τα οποία δρουν προς όφελος της καρδιάς, το καθένα με το δικό του τρόπο: το σκόρδο, από τη μία, βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, ενώ το ελαιόλαδο από την άλλη, με τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, βελτιώνει τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης και μειώνει ελαφρώς την ολική.
Το σκόρδο έχει επίσης αντιβακτηριδιακές και αντιιικές ιδιότητες ιδιότητες, καταπολεμώντας τα βακτήρια στον οργανισμό, ενώ σε συνδυασμό με τη βιταμίνη C που περιέχει, κερδίζει επάξια τον τίτλο του «φυσικού αντιβιοτικού». Λέγεται, μάλιστα, ότι το να το λιώσουμε (όπως κάνουμε για τη σκορδαλιά), αντί να το φάμε σε πιο μεγάλα κομμάτια, είναι ακόμη πιο ευεργετικό, γιατί έτσι απελευθερώνονται και γίνονται πιο δραστικές οι ευεργετικές ουσίες του.

Για το ελαιόλαδο, δεν χρειάζεται να πούμε και πολλά, αφού τα οφέλη του είναι γνωστά και ξεπερνούν τη νοστιμιά του. Εκτός των ωφέλιμων μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, παρουσιάζει και αντιοξειδωτική δράση χάρη στη βιταμίνη Ε: αντιοξειδωτικά και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα μαζί βοηθούν στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου, του διαβήτη, κάποιων τύπων καρκίνου, ενώ ταυτόχρονα τονώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Κι όλα αυτά, ενώ εμείς γευόμαστε ένα υπέροχο, παραδοσιακό πιάτο.
Οι θερμίδες της διαφέρουν, ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής της, τη χρήση ψωμιού ή πατάτας, την ποσότητα ελαιολάδου που χρησιμοποιείται κ.λπ. Σε γενικές γραμμές, όμως, οι θερμίδες φτάνουν περίπου τις 95-100 σε 1 κουταλιά της σούπας και η παραλλαγή με τη χρήση των καρυδιών φαίνεται πως είναι μεν η πιο υγιεινή, αλλά ταυτόχρονα και η πιο θερμιδογόνος, λόγω των λιπαρών των καρυδιών.
Γι’ αυτό, λοιπόν, φροντίστε να απολαύσετε το γεύμα σας, χωρίς, όμως, να κάνετε υπερβολές στις ποσότητες, για να μην επιστρέψετε στο γραφείο την Τρίτη με… λίγη κοιλίτσα παραπάνω.