Τι πήραν και τι έχασαν οι Τούρκοι στο «παζάρι» με την Ευρώπη

Μεγάλα κέρδη μετράει η Άγκυρα από τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ- Τουρκίας, με θέμα την προσφυγική κρίση. Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Τουρκία συμφώνησαν να χορηγηθεί ένα κεφάλαιο ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ ως βοήθεια την Τουρκία προκειμένου να υποδεχθεί και να
φιλοξενήσει Σύρους πρόσφυγες, ενώ οι δύο πλευρές αποφάσισαν επίσης να θέσουν σε εφαρμογή ένα «κοινό σχέδιο δράσης» προκειμένου να αναχαιτιστούν οι προσφυγικές ροές και να δοθεί εκ νέου ώθηση στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.
Όλες οι πλευρές εμφανίζονται ικανοποιημένες και οι Ευρωπαίοι προφανώς ελπίζουν ότι θα περιοριστεί το κύμα των προσφύγων προς την Ελλάδα και την Ευρώπη και οι Τούρκοι γιατί πήραν σημαντικά οικονομικά και πολιτικά ανταλλάγματα.

Τα κέρδη της Τουρκίας

Η ΕΕ δεσμεύτηκε να ενισχύσει οικονομικά την Τουρκία με «αρχική» χρηματοδότηση ύψους 3 δισ. ευρώ, υπογραμμίζοντας «τη σημασία της κατανομής των βαρών μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας», καθώς «η Τουρκία φιλοξενεί περισσότερους από 2,2 εκατομμύρια Σύρους και έχει ήδη διαθέσει γι΄αυτό το σκοπό 8 δισεκατομμύρια δολάρια».
Επιπλέον, η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας επιβεβαιώνει τη σύγκληση Διακυβερνητικής Διάσκεψης στις 14 Δεκεμβρίου 2015 για το άνοιγμα του κεφαλαίου 17 της ενταξιακής διαδικασίας, ενώ προβλέπει πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ολοκληρώσει, «κατά το πρώτο τρίμηνο του 2016», τις προπαρασκευαστικές εργασίες για το άνοιγμα «ενός αριθμού κεφαλαίων».
Σε ό,τι αφορά τo ζήτημα της επιτάχυνσης των διαδικασιών για την απελευθέρωση των θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες, η συμφωνία προβλέπει πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα «παρουσιάσει τη δεύτερη έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή από την Τουρκία του χάρτη πορείας για την απελευθέρωση των θεωρήσεων μέχρι τις αρχές Μαρτίου 2016». Επιπλέον, αναφέρει πως «η συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας θα αρχίσει να εφαρμόζεται πλήρως από τον Ιούνιο του 2016, προκειμένου η Επιτροπή να είναι σε θέση να παρουσιάσει την τρίτη έκθεση προόδου της το φθινόπωρο του 2016, με σκοπό την ολοκλήρωση της διαδικασίας, δηλαδή την κατάργηση της υποχρεωτικής θεώρησης για τους Τούρκους πολίτες στη ζώνη Σένγκεν τον Οκτώβριο του 2016 εφόσον οι απαιτήσεις του οδικού χάρτη πληρούνται».
Στον αντίποδα, η Τουρκία συμφωνεί στην εφαρμογή του Κοινού Σχεδίου Δράσης το οποίο «θα βάλει τάξη στα μεταναστευτικά ρεύματα και θα βοηθήσει στην ανάσχεση της παράνομης μετανάστευσης». Κατά συνέπεια, σημειώνει η συμφωνία, «οι δύο πλευρές θα εντείνουν την ενεργό συνεργασία τους σχετικά με τους μετανάστες οι οποίοι δεν έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας, αποτρέποντας τα ταξίδια προς την Τουρκία και την ΕΕ, εφαρμόζοντας τις διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής και πραγματοποιώντας επιστροφές των μεταναστών που δεν έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας στις χώρες καταγωγής τους».
Επιπλέον, η συμφωνία χαιρετίζει την «πρόθεση της Τουρκίας να υιοθετήσει αμέσως μέτρα για την περαιτέρω βελτίωση της κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης των Σύρων υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας».
Σύμφωνα με την κοινή δήλωση η συνεργασία των δύο πλευρών θα ενισχυθεί και σε άλλους τομείς, ενώ θα καθιερωθεί η σύγκληση Συνόδων Κορυφής ΕΕ- Τουρκίας δύο φορές το χρόνο.
Η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ επιβεβαίωσε σήμερα μετά τη λήξη της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προσέφερε στην Άγκυρα το ποσό των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ προκειμένου να βοήθησει τους Σύρους πρόσφυγες που βρίσκονται στην Τουρκία ως αντάλλαγμα για τη βοήθεια της Άγκυρας στην αναχαίτιση των προσφυγικών ροών.
Επιβεβαίωσε επιπλέον ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανοίξει το Κεφάλαιο 17 των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Τουρκίας φέτος.

Η ονομαστική αναφορά

Την ικανοποίησή τους για το κείμενο συμπερασμάτων, το οποίο συμπεριέλαβε τις ελληνικές θέσεις εξέφρασαν από τις Βρυξέλλες κυβερνητικές πηγές. Ειδικότερα, επιβεβαιώθηκε πως η ώθηση στην ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας θα γίνει με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο διαπραγμάτευσης. Επιπλέον, απετράπη η ονομαστική αναφορά σε συγκεκριμένα κεφάλαια και στο χρονοδιάγραμμα για το άνοιγμά τους.
Σημειώνεται ότι η Άγκυρα πίεζε για ονομαστική αναφορά για το ξεπάγωμα πέντε διαπραγματευτικών κεφαλαίων, κάτι που θα προϋπέθετε την άρση του κυπριακού βέτο.
Η Άγκυρα ήθελε μεταξύ άλλων και την αναζωογόνηση των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, με το άνοιγμα επιπλέον Κεφαλαίων, μεταξύ των οποίων και 5 που μπλοκάρει από το 2009 με βέτο η Κυπριακή Δημοκρατία.
Ωστόσο αυτό δεν το κέρδισε, καθώς οι «28» δεσμεύονται στο άνοιγμα του κεφαλαίου 17, που αφορά την Οικονομική και Νομισματική Ένωση και αυτό θα γίνει σε συνάντηση μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας στις 14 Δεκεμβρίου. Στην κοινή δήλωση αναφέρεται ότι το άνοιγμα νέων κεφαλαίων θα συζητηθεί την άνοιξη αλλά η δήλωση αυτή δεν προκαταλαμβάνει και τη στάση που θα τηρήσουν τελικά τα κράτη-μέλη.
Οι συζητήσεις διεξάγονταν σε τεντωμένο σχοινί και η Κυπριακή Δημοκρατία είχε φροντίσει να ξεκαθαρίσει τόσο σε πολιτικό, όσο και σε διπλωματικό επίπεδο ότι δεν θα δώσει τη συγκατάθεσή της στην έκδοση «κοινής δήλωσης» που θα προβαίνει σε «ονομαστική αναφορά» για ξεπάγωμα των πέντε τουρκικών κεφαλαίων. Στις διαβουλεύσεις ενεπλάκη και η Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, η οποία «καίγεται» για την πραγματοποίηση της Συνόδου Κορυφής και επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, επιδιώκοντας την εξεύρεση λύσης.
Το θέμα της κοινής δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας ήταν στο επίκεντρο τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας.
Ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα έχει επίσης το γεγονός ότι η απελευθέρωση των θεωρήσεων θα συνδεθεί τελικά με τη συμφωνία επανεισδοχής μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, αλλά και ότι θα είναι μετρήσιμη η ανακοπή της ροής από την Τουρκία, ενώ παράλληλα θα υπάρχει πρόβλεψη για παρακολούθηση των επιστροφών που πραγματοποιεί η Τουρκία στις χώρες προέλευσης.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, διασφαλίστηκε επίσης πως θα ασκηθούν πιέσεις προς την Τουρκία για την καταπολέμηση των κυκλωμάτων διακίνησης.
Στο πλαίσιο αυτό, κατέληξαν οι ίδιες πηγές, θα υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά σε διαδικασίες και μηχανισμούς παρακολούθησης, στους οποίους σημαντικό ρόλο επιδιώκει να παίξει η Ελλάδα, κάτι το οποίο επιβεβαίωσε και ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος με δηλώσεις του χτες.
Σχετικά με τη «μίνι Σύνοδο» μεταξύ των οχτώ χωρών (Γερμανία, Αυστρία, Φιλανδία, Σουηδία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Ελλάδα) που συνεδρίασε λίγο πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι οι χώρες αυτές υποστηρίζουν θερμά το θέμα της επανεγκατάστσης των προσφύγων και συζήτησαν τις προϋποθέσεις για να διευκολυνθεί η όλη διαδικασία.

Newsbeast