Γερμανία: 26 χρόνια από την ένωση της Ανατολικής με τη Δυτική
Γιορτάζεται κάθε χρόνο στο κρατίδιο που προεδρεύει της Άνω Βουλής
Η Γερμανική επανένωση (γερμ. Deutsche Wiedervereinigung) είναι η χρονική περίοδος και μία σειρά γεγονότων κατά την οποία η Δυτική Γερμανία (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) και η Ανατολική Γερμανία (Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας) επανενώθηκαν και σχηματίστηκε η ενωμένη Γερμανία μετά από 41 χρόνια.
Η επανένωση των δύο Γερμανιών αποτελούσε ανέκαθεν το όνειρο τόσο των Δυτικογερμανών, όσο και των Ανατολικογερμανών. Ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα στις 3 Οκτωβρίου 1990, ύστερα από μία σειρά συνταρακτικών γεγονότων, που μονοπώλησαν το ενδιαφέρον ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Η αρχή έγινε όταν τον Ιούλιο του 1989 πολλοί Ανατολικογερμανοί κατέφυγαν στις πρεσβείες της Δυτικής Γερμανίας στο Ανατολικό Βερολίνο, τη Βουδαπέστη στην Ουγγαρία και την Πράγα στην Τσεχοσλοβακία, ζητώντας άσυλο. Το παράδειγμά τους μιμήθηκαν στη συνέχεια χιλιάδες συμπατριώτες τους, που κατέφευγαν παράνομα στη Δυτική Γερμανία, αναζητώντας, περισσότερη ελευθερία, δικαιώματα και μια καλύτερη ζωή. Κι ενώ η μαζική εγκατάλειψη της Ανατολικής Γερμανίας συνεχιζόταν, ο επίσημος εορτασμός της 40ης επετείου της ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, στις 7 Οκτωβρίου κατέληξε σε διαδηλώσεις εναντίον του κομμουνιστικού καθεστώτος, που διαλύθηκαν βίαια από το στρατό και την αστυνομία. Η φλόγα όμως δεν έσβησε και δύο μέρες αργότερα, στις 9 Οκτωβρίου, έγινε νέα διαδήλωση, 100.000 ατόμων, στη Λειψία, ενώ μεγάλες διαδηλώσεις ακολούθησαν σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ανατολικής Γερμανίας. Στις 18 Οκτωβρίου ο Γενικός Γραμματέας του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος Γερμανίας Έριχ Χόνεκερ παύθηκε από τα καθήκοντά του και αντικαταστάθηκε από τον Έγκον Κρενζ.
Οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εναντίον του καθεστώτος συνεχίζονταν με όλο και μεγαλύτερο ενθουσιασμό και στις 4 Νοεμβρίου έγινε στο Ανατολικό Βερολίνο η μεγαλύτερη συγκέντρωση διαμαρτυρίας στη χώρα. Σ'αυτήν πήραν μέρος 1.000.000 άνθρωποι. Μπρος σ'αυτή την εκρηκτική κατάσταση η κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας παραιτήθηκε. Πέντε μέρες αργότερα, στις 9 Νοεμβρίου, το περίφημο Τείχος του Βερολίνου άνοιξε και επιτράπηκε, για πρώτη φορά, το πέρασμα Ανατολικογερμανών στη Δυτική Γερμανία.
Οι εξελίξεις πλέον ήταν ραγδαίες. Στην Ανατολική Γερμανία καταργήθηκε το μονοπώλιο της εξουσίας του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος, ενώ λίγο αργότερα ανακοινώθηκε ότι επρόκειτο να γίνουν οι πρώτες ελεύθερες εκλογές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν το Μάρτιο του 1990. Παράλληλα η επανένωση της Γερμανίας ήταν θέμα κορυφής στις συνομιλίες του Αμερικανού προέδρου Τζωρτζ Μπους (του πρεσβύτερου) και του Σοβιετικού προέδρου Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Ένα ακόμα βήμα προς την ενοποίηση αποτελεί και η κατάργηση, στις 24 Δεκεμβρίου του 1989, της βίζας και άλλων διατυπώσεων που απαιτούνταν για τους επισκέπτες που εισέρχονταν στην Ανατολική Γερμανία από τη Δυτική. Από τις αρχές του 1990 όλα έδειχναν πως η ένωση δεν ήταν μακριά. Το Φεβρουάριο ο καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας Χέλμουτ Κολ πρότεινε στον Ανατολικογερμανό πρωθυπουργό Μοντρόου διαπραγματεύσεις για οικονομική και νομισματική ένωση, ενώ παράλληλα οι υπουργοί εξωτερικών των νικητριών δυνάμεων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και των δύο Γερμανικών κρατών συμφώνησαν να αρχίσουν επίσημες συνομιλίες για την ένωση των δύο Γερμανιών.
Στις 19 Απριλίου ο νέος πρωθυπουργός της Ανατολικής Γερμανίας Λόταρ ντε Μεζιέρ εκλεγμένος με δημοκρατικές διαδικασίες για πρώτη φορά διακήρυξε τη δέσμευσή του για την ένωση των δύο Γερμανιών. Στις 28 Απριλίου σε ειδική διάσκεψη στο Δουβλίνο εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Κοινότητας χαιρέτησαν την επιθυμία για ενοποίηση της Γερμανίας και για ένταξη της Ανατολικής Γερμανίας στην ΕΟΚ στα πλαίσια της ένωσης.
Σημαντικό σταθμό στην πορεία για την ένωση αποτελεί η συνάντηση των υπουργών εξωτερικών των δύο Γερμανιών, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, των Η.Π.Α. και της Σοβιετικής Ένωσης στη Βόννη, για ένα αρχικό κύκλο συνομιλιών πάνω στα εξωτερικά ζητήματα που θα αφορούσαν την ενωμένη Γερμανία.
Η 18η Μαΐου 1990 αποτελεί ορόσημο στην πορεία αυτή, αφού υπογράφτηκε στη Βόννη από τις κυβερνήσεις της Ανατολικής και της Δυτικής Γερμανίας, η συμφωνία για τη νομισματική, οικονομική και κοινωνική ένωση των δύο κρατών, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 1990. Το ένα μετά το άλλο τα γεγονότα οδηγούσαν τους Γερμανούς όλο και πιο κοντά στην πραγματοποίηση του ονείρου τους. Στις 6 Ιουλίου οι αρχηγοί του ΝΑΤΟ διακήρυξαν στο Λονδίνο ότι η ενοποιημένη Γερμανία είναι απαραίτητος παράγοντας για τη Συμμαχία. Λίγες μέρες αργότερα ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Σοβιετική Ένωση συμφώνησε με το Σοβιετικό πρόεδρο Γκορμπατσώφ ότι η ενωμένη Γερμανία θα είναι ελεύθερη να αποφασίσει για τις μελλοντικές συμμαχίες της. Ύστερα απ'αυτό η Σοβιετική Ένωση συμφώνησε να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Ανατολική Γερμανία σε 3-4 χρόνια.
Το τελικό βήμα όμως έγινε στις 31 Αυγούστου 1990, με την υπογραφή της συνθήκης ενοποίησης των δύο Γερμανιών, στο Παλάτι του Βερολίνου και τέθηκε σε ισχύ από τις 3 Οκτωβρίου 1990. Στις 2 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου διεξήχθησαν οι πρώτες εκλογές της ενωμένης Γερμανίας για το Κοινοβούλιο.
Η Γερμανική επανένωση (γερμ. Deutsche Wiedervereinigung) είναι η χρονική περίοδος και μία σειρά γεγονότων κατά την οποία η Δυτική Γερμανία (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) και η Ανατολική Γερμανία (Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας) επανενώθηκαν και σχηματίστηκε η ενωμένη Γερμανία μετά από 41 χρόνια.
Η επανένωση των δύο Γερμανιών αποτελούσε ανέκαθεν το όνειρο τόσο των Δυτικογερμανών, όσο και των Ανατολικογερμανών. Ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα στις 3 Οκτωβρίου 1990, ύστερα από μία σειρά συνταρακτικών γεγονότων, που μονοπώλησαν το ενδιαφέρον ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Η αρχή έγινε όταν τον Ιούλιο του 1989 πολλοί Ανατολικογερμανοί κατέφυγαν στις πρεσβείες της Δυτικής Γερμανίας στο Ανατολικό Βερολίνο, τη Βουδαπέστη στην Ουγγαρία και την Πράγα στην Τσεχοσλοβακία, ζητώντας άσυλο. Το παράδειγμά τους μιμήθηκαν στη συνέχεια χιλιάδες συμπατριώτες τους, που κατέφευγαν παράνομα στη Δυτική Γερμανία, αναζητώντας, περισσότερη ελευθερία, δικαιώματα και μια καλύτερη ζωή. Κι ενώ η μαζική εγκατάλειψη της Ανατολικής Γερμανίας συνεχιζόταν, ο επίσημος εορτασμός της 40ης επετείου της ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, στις 7 Οκτωβρίου κατέληξε σε διαδηλώσεις εναντίον του κομμουνιστικού καθεστώτος, που διαλύθηκαν βίαια από το στρατό και την αστυνομία. Η φλόγα όμως δεν έσβησε και δύο μέρες αργότερα, στις 9 Οκτωβρίου, έγινε νέα διαδήλωση, 100.000 ατόμων, στη Λειψία, ενώ μεγάλες διαδηλώσεις ακολούθησαν σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ανατολικής Γερμανίας. Στις 18 Οκτωβρίου ο Γενικός Γραμματέας του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος Γερμανίας Έριχ Χόνεκερ παύθηκε από τα καθήκοντά του και αντικαταστάθηκε από τον Έγκον Κρενζ.
Οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εναντίον του καθεστώτος συνεχίζονταν με όλο και μεγαλύτερο ενθουσιασμό και στις 4 Νοεμβρίου έγινε στο Ανατολικό Βερολίνο η μεγαλύτερη συγκέντρωση διαμαρτυρίας στη χώρα. Σ'αυτήν πήραν μέρος 1.000.000 άνθρωποι. Μπρος σ'αυτή την εκρηκτική κατάσταση η κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας παραιτήθηκε. Πέντε μέρες αργότερα, στις 9 Νοεμβρίου, το περίφημο Τείχος του Βερολίνου άνοιξε και επιτράπηκε, για πρώτη φορά, το πέρασμα Ανατολικογερμανών στη Δυτική Γερμανία.
Οι εξελίξεις πλέον ήταν ραγδαίες. Στην Ανατολική Γερμανία καταργήθηκε το μονοπώλιο της εξουσίας του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος, ενώ λίγο αργότερα ανακοινώθηκε ότι επρόκειτο να γίνουν οι πρώτες ελεύθερες εκλογές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν το Μάρτιο του 1990. Παράλληλα η επανένωση της Γερμανίας ήταν θέμα κορυφής στις συνομιλίες του Αμερικανού προέδρου Τζωρτζ Μπους (του πρεσβύτερου) και του Σοβιετικού προέδρου Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Ένα ακόμα βήμα προς την ενοποίηση αποτελεί και η κατάργηση, στις 24 Δεκεμβρίου του 1989, της βίζας και άλλων διατυπώσεων που απαιτούνταν για τους επισκέπτες που εισέρχονταν στην Ανατολική Γερμανία από τη Δυτική. Από τις αρχές του 1990 όλα έδειχναν πως η ένωση δεν ήταν μακριά. Το Φεβρουάριο ο καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας Χέλμουτ Κολ πρότεινε στον Ανατολικογερμανό πρωθυπουργό Μοντρόου διαπραγματεύσεις για οικονομική και νομισματική ένωση, ενώ παράλληλα οι υπουργοί εξωτερικών των νικητριών δυνάμεων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και των δύο Γερμανικών κρατών συμφώνησαν να αρχίσουν επίσημες συνομιλίες για την ένωση των δύο Γερμανιών.
Στις 19 Απριλίου ο νέος πρωθυπουργός της Ανατολικής Γερμανίας Λόταρ ντε Μεζιέρ εκλεγμένος με δημοκρατικές διαδικασίες για πρώτη φορά διακήρυξε τη δέσμευσή του για την ένωση των δύο Γερμανιών. Στις 28 Απριλίου σε ειδική διάσκεψη στο Δουβλίνο εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Κοινότητας χαιρέτησαν την επιθυμία για ενοποίηση της Γερμανίας και για ένταξη της Ανατολικής Γερμανίας στην ΕΟΚ στα πλαίσια της ένωσης.
Σημαντικό σταθμό στην πορεία για την ένωση αποτελεί η συνάντηση των υπουργών εξωτερικών των δύο Γερμανιών, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, των Η.Π.Α. και της Σοβιετικής Ένωσης στη Βόννη, για ένα αρχικό κύκλο συνομιλιών πάνω στα εξωτερικά ζητήματα που θα αφορούσαν την ενωμένη Γερμανία.
Η 18η Μαΐου 1990 αποτελεί ορόσημο στην πορεία αυτή, αφού υπογράφτηκε στη Βόννη από τις κυβερνήσεις της Ανατολικής και της Δυτικής Γερμανίας, η συμφωνία για τη νομισματική, οικονομική και κοινωνική ένωση των δύο κρατών, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 1990. Το ένα μετά το άλλο τα γεγονότα οδηγούσαν τους Γερμανούς όλο και πιο κοντά στην πραγματοποίηση του ονείρου τους. Στις 6 Ιουλίου οι αρχηγοί του ΝΑΤΟ διακήρυξαν στο Λονδίνο ότι η ενοποιημένη Γερμανία είναι απαραίτητος παράγοντας για τη Συμμαχία. Λίγες μέρες αργότερα ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Σοβιετική Ένωση συμφώνησε με το Σοβιετικό πρόεδρο Γκορμπατσώφ ότι η ενωμένη Γερμανία θα είναι ελεύθερη να αποφασίσει για τις μελλοντικές συμμαχίες της. Ύστερα απ'αυτό η Σοβιετική Ένωση συμφώνησε να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Ανατολική Γερμανία σε 3-4 χρόνια.
Το τελικό βήμα όμως έγινε στις 31 Αυγούστου 1990, με την υπογραφή της συνθήκης ενοποίησης των δύο Γερμανιών, στο Παλάτι του Βερολίνου και τέθηκε σε ισχύ από τις 3 Οκτωβρίου 1990. Στις 2 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου διεξήχθησαν οι πρώτες εκλογές της ενωμένης Γερμανίας για το Κοινοβούλιο.
<< Αρχική σελίδα